Trong rất nhiều dòng nhỏ của sách tranh (picturebook), simple concept /khái niệm đơn giản/, là một trong những thể loại phổ biến & hữu ích nhất.
Concept book/ simple concept picture book/ sách tranh khái niệm đơn giản, dùng để giới thiệu những ý tưởng/ khái niệm cơ bản cho trẻ nhỏ. Đặc biệt ở lứa tuổi 0~6, đây là nguồn cung cấp thông tin hiệu quả. Những cuốn sách này thường trình bày các khái niệm cụ thể, đơn lẻ như bảng chữ cái, màu sắc, số và phép đếm, hình dạng và các khái niệm đối lập.
Công năng là thế nhưng sách không đẹp, không VUI thì làm sao thu hút được sự chú ý của các bạn bé. HỌC phải thông qua CHƠI cơ! Cuốn sách đỉnh nhất là cuốn sách “dạy” nhưng độc giả còn không biết, không cảm thấy mình đang phải học.
Mình xuất phát là một độc giả, sau lớn thì dấn thân vào ngành làm sách. Tới nay cũng đã vật lộn với sách vở được hơn tám năm. Từ nhỏ mình đã nghĩ, nếu sau có đi làm văn phòng, mình chỉ muốn làm ở một NXB, và sau đúng là như vậy thật.
Mình có quan điểm linh hoạt về sách. Mình không tôn thờ sách, sẵn sàng kê sách dưới chân giường. Đọc xong rồi mà chẳng muốn đọc lại thì đem gói xôi cũng okie. (Và mình rất thích Kindle, các bạn cứ phải chuyển nhà nhiều mà thích đọc mà xem 🙂 ) Với mình, sách không chỉ là tri thức/ kiến thức, mà rộng hơn, đó là những ý tưởng – suy nghĩ – quan điểm của từng cá nhân. Mình thích đọc sách vì tò mò người khác nghĩ gì về thế giới, cách họ nhìn nhận, mổ xẻ cuộc sống. Biết thêm, dù là những thứ mình không đồng tình, không thấy hay ho, thì cũng vui. Cho biết, vậy thôi! (hoặc là để cãi nhau, luyện chính tả, xả xì trét)
Ngày Nobel văn học được trao cho một nhạc sĩ/ ca sĩ – Bob Dylan, dù có nhiều tranh cãi, với mình đó là một bước đi thú vị – có thể không cần thiết, đúng đắn lắm, nhưng thú vị. Vì họ đã gửi tới thế giới thông điệp rằng, văn học có thể là những thứ khác hơn người ta tưởng tượng. Cũng như mình hoàn toàn đồng tình nếu coi rapper giống như nhà thơ, nếu phần lyric họ viết thật sự đầy chất thơ, thể hiện khả năng ngôn ngữ xuất chúng.
Lâu lắm mình mới trở lại với chuyên mục điểm picture book (tại dịch bệnh lâu quá không ra hiệu sách đọc ké được đấy :v *khổ tâm* ).
Bộ sách này gồm 24 tập, là những câu chuyện xoay quanh cuộc sống bận rộn huy hoàng của cô lợn Olivia. Ở Việt Nam, nhà Crabit đã dịch và xuất bản 3 tập gồm: Olivia cừ khôi, Olivia giải cứu gánh xiếc và Olivia và những nàng công chúa thiên thần.
Tác giả/ hoạ sĩ Ian Falconer là một tay sáng tác kỳ cựu người Mỹ, sinh ngày 25/8/1959 tại Ridgefield, Connecticut, US. Trong suốt sự nghiệp, ông đã giành rất nhiều giải thưởng lớn như Caldecott Medal (một trong những giải thưởng quan trọng & uy tín nhất dành cho sách tranh/picturebook, kiểu oscar của làng picturebook đó các bạn), Goodreads Choice Awards Best Picture Books, Indies Choice Book Award: Children’s Illustrated. Olivia có thể coi là tác phẩm nổi bật nhất, được yêu thích nhất của Falconer.
Elite là series phim của Tây Ban Nha, chiếu trên Netflix. Câu chuyện diễn ra ở một trường trung học con nhà giàu, xoay quanh những cô cậu học sinh mới 15-16 tuổi.
Mọi rắc rối bắt đầu từ khi một số nhân vật giàu có quyền thế tặng ba suất học bổng cho ba đứa trẻ nhà nghèo, với mục đích chủ yếu là bồi đắp hình ảnh trước công chúng. Những đứa trẻ may mắn (hoặc thực ra không may mắn đến thế) được chọn gồm có: Nadia – một cô bé gốc Pakistan, nhà đạo Hồi nghiêm khắc, học giỏi, chăm chỉ và khá máy móc. Christian – một cậu chàng ăn chơi, tuy có phần trọng hình thức và nông cạn nhưng sống khá sòng phẳng, tình cảm với anh em. Và nhân vật trung tâm là Samuel, một chàng trai ngoan, hiền lành, nhiều nguyên tắc đạo đức.
Điều đầu tiên phải nói là đây là ngôi trường tệ nạn, truỵ lạc nhất trên màn ảnh mình từng xem. Phim có đủ cả: gian dối, hối lộ, tống tiền, nghiện ngập, bạo lực, thuốc kích thích, tình dục (cả dị tính lẫn đồng tính lẫn gang bang), HIV, mang thai tuổi vị thành niên, lẫn án mạng…
Tuy vậy, thông qua những điều tệ hại kể trên, phim muốn đề cao thông điệp gì?
Elite là bộ phim thứ hai mình xem sau How to get away with a murder mà mình GHÉT TẤT CẢ CÁC NHÂN VẬT trong phim. Mình không tài nào tìm được sự cảm thông cho bất kỳ nhân vật nào. How to get away with a murder mình vẫn cố lết qua được mấy season vì mình thích khía cạnh luật pháp của phim, có rất nhiều thứ mà trước giờ mình không có hứng thú gì tìm hiểu. Mình đọc nhiều review bảo phim xây dựng các yếu tố chuyên môn tương đối sát thực tế. Với Elite thì không có điều gì giữ mình được tới season 2. Chuyện drama tuổi teen lại còn không vui, không có thông tin gì mới mẻ học hỏi được, nhân vật nào cũng độc hại quả thực không có chút sức hút nào với mình.
Nói vậy không có nghĩa là các nhân vật của Elite toàn người xấu, trái lại phần lớn họ có bản chất muốn hướng thiện, muốn yêu thương, trung thực. Mỗi nhân vật đều có những ẩn ức, góc khuất riêng. Tuy vậy, giống như How to get ~ , các nhân vật dường như càng yêu nhau thì càng bóp nhau cho chết.
Nhân vật trung tâm mùa 1, cô tiểu thư Marina có một cuộc đời rối rắm, be bét, mà chủ yếu cô vin vào cái cớ bố mẹ cô sống giả tạo, không được như cô muốn mà cô phá nát cuộc đời mình, gia đình mình và mọi người liên quan. Tuy nhân vật này được xây dựng là một người khá chân thật, tử tế nhưng câu chuyện nền dẫn tới những đổ vỡ trong tâm lý của Marina không đủ thuyết phục mình. Việc Marina cứ đảo qua đảo lại giữa hai anh em Samuel (vừa ngủ với thằng em xong chạy qua ngủ với thằng anh luôn hihi, mồm đồng ý nhận làm bạn gái thằng em xong liền có bầu với thằng anh 🙂 ) rất khó hiểu. Chỉ chứng minh rằng Marina hoàn toàn không có chút kiểm soát nào với chính cuộc đời mình, cô không biết mình muốn gì và chỉ liên tiếp đưa ra những quyết định sai lầm, gây hậu quả nặng nề cho chính bản thân cô và những người yêu thương cô thật lòng.
Marina chính là đại diện tiêu biểu của một nhân vật bất hạnh nhưng không thể thương nổi.
Trong mớ tình cảm tay ba tay tư rối nùi của phim, cặp mình thấy tương đối có thể cảm thông chút chút là cặp gay Omar và Nano. Việc Nano cố gắng động viên Omar đối mặt với gia đình (một nhà Hồi giáo cứng nhắc và quy tắc) và những đấu tranh nội tâm dằn vặt của Omar khá cảm động. Nhưng đến mùa 2, các nhà làm phim đã quyết định tung hê cặp đôi này để Nano biến thành một thằng khốn. Ok fine. (mình đọc tóm tắt thôi chứ không xem đâu)
Đấy là về nội dung, câu chuyện phim. Còn các mặt kỹ thuật khác, như dựng phim hay diễn xuất của các diễn viên thì mình thấy ổn. Diễn xuất khá tự nhiên và có chemistry giữa các nhân vật. Các diễn viên cũng rất đẹp.
Những phim dùng câu chuyện với liên tiếp những chuyện tồi tệ, những nhân vật cứ tha hoá dần đi qua từng tình tiết rất khó để làm bật lên được thông điệp tích cực nào (hoặc đó chính là chủ ý của họ). Những phim cực kỳ đau đớn mình từng xem như Memories of Matsuko hay All about Lily chouchou hay Confession, sau vô vàn cú đâm tàn nhẫn thẳng vào người xem thì đến kết vẫn le lói những hi vọng ấm lòng. Với Elite (hay How to get away with a murder), mình chỉ nhìn thấy những con người với mong muốn hướng thiện lại tự huỷ hoại bản thân, huỷ hoại cả những người khác, rồi cứ tồi tệ dần đi hoặc chết. Tựu chung cảm xúc của mình khi xem phim là thấy tệ hại về cuộc sống, thấy ức chế khó chịu.
Tóm lại, mình thấy phí thời gian vì đã xem phim này. Mình không muốn xem phim chỉ sau cùng đọng lại toàn cảm xúc tiêu cực.
Xin chào, đã lâu mình không post bài mới theo đúng lịch thứ 6 hàng tuần. Đợt vừa rồi có nhiều chuyện, cả sức khoẻ lẫn tinh thần mình đều không được tốt. Giờ mới quay lại tiếp tục xây dựng thói quen viết đây.
Ngày mình còn làm phòng thiếu nhi ở một công ty sách, mình được tiếp xúc trực tiếp với phụ huynh nhiều hơn. Có một điều hiểu nhầm phổ biến ở phụ huynh Việt Nam là cho rằng sách/ phim dành cho thiếu nhi là phải VUI, phải kể những điều hạnh phúc. Một tác phẩm đụng tới đề tài khó, nhạy cảm (cái chết, bạo lực, mất mát…) thường khiến phụ huynh e ngại. Việc này không sai, chúng ta muốn bao bọc các em, muốn các em được lớn lên trong yêu thương và hạnh phúc. Tuy vậy, gạt bỏ hoàn toàn những nỗi buồn, sự mất mát là điều không tưởng. Và trẻ con cũng sẽ có những nỗi buồn của riêng chúng. Chi bằng chúng ta tìm cách dạy, chuẩn bị tâm lý cho các em để đón nhận những thương đau một cách lành mạnh nhất, sáng suốt nhất.
Thêm nữa, không phải nhất thiết phải trải qua nỗi đau thì mới nên đọc tác phẩm về nỗi đau. Việc đọc, hơn hết là để các em biết cách đồng cảm, để sau lớn lên các em trở thành những người có lòng trắc ẩn.
Dưới đây là danh sách những cuốn picturebook mình thấy hay, giúp làm được việc kể trên.
Mình đã làm việc cùng tổ chức Room to Read Vietnam (RtR) từ năm 3 đại học cho tới tận bây giờ (RtR là gì thì các bạn có thể google nha :p). Những kiến thức đầu tiên về làm picturebook, mình đã được học ở đây. Điều mình thấy đáng tiếc nhất là do ràng buộc về chính sách từ thiện, sách của RtR chỉ dành tặng những trường trong khuôn khổ dự án của họ chứ không được bán rộng rãi trên thị trường. Vì sách của RtR thực sự chất lượng, phù hợp với văn hoá, trẻ em Việt Nam, 100% do các tác giả, hoạ sĩ trong nước làm, cộng thêm những người hướng dẫn chuyên môn từ nước ngoài và các biên tập viên rất giỏi trong nước (đi học nước ngoài, có tâm và hiểu biết sâu sắc về picturebook).
Lần này mình muốn giới thiệu một cuốn mình rất thích của đợt xuất bản năm ngoái (tất nhiên bên cạnh sách của mình hihi) – ĐẾN TRƯỜNG THÔI! Cả tác giả và hoạ sĩ đều là những người mình rất mê: chị Giang là tác giả có thể một lèo viết đến 5-6 kịch bản (mà gần như kịch bản nào cũng có thể dùng được ngay), chị Mi là cô hoạ sĩ bỏ ngành dược mà sang Bỉ học minh hoạ (quả cảm hết sức!).
Mình vừa đọc xong cuốn này tối qua. Cuốn này bình thường sẽ không phải ưu tiên lựa chọn của mình. Nhưng vì lý do nào đó, mình đột nhiên muốn đọc một cuốn sách nhẹ đầu và tình cảm.
Hẹn em ngày đó nếu mình không nhầm chính là cú hit đầu tiên của Musso, cũng như Nếu em không phải một giấc mơ với Marc Levy vậy. Sách đã được chuyển thể thành phim. Nhiều ý kiến cho rằng Musso có phần nhỉnh hơn Marc Levy, những câu chuyện của Musso có thêm phần kịch tính, những chi tiết giả tưởng, không chỉ đơn thuần là chuyện tình cảm.
Hẹn em ngày đó kể về Elliot – một vị bác sĩ tài giỏi và tâm huyết cùng mối tình cuộc đời của ông – nàng Ilena. Mở đầu câu chuyện là Elliot năm 60 tuổi, đang mắc bệnh ung thư phổi giai đoạn cuối, mong ước cuối đời của ông chỉ là được nhìn thấy Ilena một lần nữa. Mong ước vô lý này đã trở thành hiện thực khi ông được tặng 10 viên thuốc có khả năng đưa ông về quá khứ, đúng 30 năm trước.
Toy story là một franchise hiếm hoi mà càng làm càng hay. Câu chuyện ngày một phức tạp, nhiều lớp lang, kỹ xảo ngày càng trau chuốt, đẹp mắt.
Trong bốn phần phim, với mình phần 4 này là hay hơn cả, khi mình cảm thấy thực sự được lớn lên cùng các nhân vật. Chúng mình đã (buộc phải) trưởng thành thật rồi.
Dẫn dắt bộ phim vẫn là Woody, chàng cao bồi trung thành từ món đồ chơi yêu thích của Andy đã bị thất sủng khi về nhà mới với Bonnie. Phần này Bonnie bắt đầu đi học mẫu giáo, và ở trường cô bé đã tạo ra một món đồ chơi, một người bạn mới – Forky. Sinh ra từ thùng rác khiến Forky tin rằng mình thuộc về thùng rác – nơi ấm cúng và an toàn.
Forky đầy hoảng loạn khi bị gọi là đồ chơi.
Khác với một Woody ở phần 1 ích kỷ và chỉ muốn giữ Andy cho bản thân, Woody giờ đây đã trở thành một người đàn ông chín chắn, một lòng chỉ mong “đứa trẻ của mình” được vui vẻ, hạnh phúc. Cậu hiểu giờ Bonnie rất yêu mến Forky, nên tự nhận trọng trách chăm nom, bảo vệ Forky để Forky luôn được ở bên Bonnie. Việc này đã dẫn nhóm bạn đồ chơi, nhất là Woody, dấn thân vào một cuộc phiêu lưu mới, mà sau đó họ hiểu nhiều hơn về chính bản thân mình.
Toy story 4 với mình hoàn toàn là một bộ phim người lớn, các vấn đề bộ phim đặt ra đều sâu sắc và phức tạp hơn trải nghiệm của trẻ nhỏ. Mình nghĩ đây là một điều hợp lý. Bởi lẽ những khán giả trung thành của franchise này cũng đều đã lớn cả rồi. Mình xem phần đầu tiên từ hồi mới học cấp 1, và giờ mình sắp 30 tuổi đầu rồi. Hôm nay cả phòng chiếu mình xem toàn là người lớn, tuyệt đối không có một đứa trẻ nào. Bộ phim chỉ mượn đề tài trẻ con, mượn những món đồ chơi để kể một câu chuyện thực tế phũ phàng hơn rất nhiều.
Phần này có rất nhiều nhân vật mới. Các nhân vật cũ thì hầu như không có nhiều thời lượng. Một nhân vật phụ trong những phần trước lần này trở thành nhân vật trung tâm – Bo peep, cô nàng chăn cừu xinh đẹp.
Bên cạnh Woody, Bo là nhân vật có sự phát triển thú vị nhất trong phần phim này. Trái với hình ảnh cô nàng chăn cừu yểu điệu, nữ tính của những phần trước, Bo trải qua bao lần đau đớn vì bị bỏ rơi, đã trở thành một món đồ chơi bị lạc mạnh mẽ và tự lập. Cùng với ba chú cừu, Bo cứ như một bà mẹ đơn thân, biểu tượng thời đại nữ quyền lên ngôi vậy. Bo gần như mất lòng tin – hay cố gắng quên đi khát khao bản năng của mọi món đồ chơi là được thuộc về một đứa trẻ, để yêu thương và được lũ trẻ yêu thương. Bo chọn một cuộc sống tự do, được tận hưởng và ngao du khắp chốn. Có những phân cảnh Bo gần như lạnh lùng, chỉ bảo vệ bản thân và những chú cừu của mình là được, còn lại thân ai người nấy lo.
Tuy vậy, mình rất cảm thông với Bo. Chắc ai từng phải đối mặt với cuộc sống bon chen, khắc nghiệt cũng đều hiểu cho Bo, không phải cô vô tình mà hoàn cảnh buộc cô phải sắt đá. Giờ Bo không chỉ ngày ngày đứng dưới cây đèn ngủ xinh đẹp, lấp lánh ru ngủ cho Molly, mà Bo phải chăm nom cho ba chú cừu, cho cả những món đồ chơi bị thất lạc khác, gãy tay thì phải biết tự lấy băng dính gắn lại, bị giam cầm thì phải tự biết tìm đường giải cứu bản thân.
Nhưng điều hay ho nhất ở Bo là cô dám đối mặt và chấp nhận những bất hạnh, những nỗi buồn – “ngày nào cũng có trẻ con đánh mất đồ chơi”, “có rất nhiều những đứa trẻ ngoài kia và thay đổi đôi lúc cũng tốt.” và tìm thấy những mơ ước mới, để hi vọng và theo đuổi. Ngay cả trong những ngày tháng buồn tẻ, u ám, mắc kẹt ở cửa hiệu đồ cũ, Bo vẫn nhận ra những điều đẹp đẽ quanh mình – ánh sáng lấp lánh tuyệt diệu qua những chiếc đèn chùm pha lê xoa dịu mọi ưu phiền của cô.
Hơn cả Woody, Bo Peep chính là người đáng tin cậy, có tâm hồn cởi mở và đầy sức sống nhất trong câu chuyện.
Woody cũng trải qua quá trình trưởng thành không kém phần chua xót. Woody không đột ngột bị bỏ đi như Bo nhưng cậu phải trải qua từng ngày Bonnie dần lờ và quên bẵng mất sự tồn tại của cậu, càng đau đớn hơn khi việc ấy càng khiến Woody nhớ về Andy, về từng kỷ niệm mà đôi bạn đã lớn lên bên nhau. Nhưng thay vì trở nên cay đắng, Woody luôn cố gắng quên bản thân mình đi để nghĩ cho người khác: chăm sóc Forky như ông bố mới lần đầu có con, hi sinh tình cảm cá nhân cho “việc lớn”, luôn đặt lợi ích của Bonnie lên hàng đầu (chứ không chỉ tranh giành tình cảm của đứa trẻ như những phần đầu). Và sau cùng, Woody chấp nhận việc Bonnie sẽ ổn thôi mà không cần có cậu. Việc này vừa có phần cay đắng (ai đó mình hết lòng yêu thương lại không cần mình nữa) lại vừa nhẹ lòng. Woody có thể yên tâm mà tiếp tục những giấc mơ, những hành trình mới của mình.
Bên cạnh những vấn đề nghiêm túc người lớn thì Toy story 4 vẫn cực kỳ hài hước, duyên dáng, mình đã cười rất nhiều từ đầu tới tận những giây cuối cùng của credit. Những nhân vật mới đều đáng yêu, có cá tính rõ ràng. Ngay cả nhân vật-tưởng-như-phản-diện-Gabi cũng có câu chuyện riêng hợp lý và có thể cảm thông.
Mấy con rối sợ vãi tè :((( có đoạn mình tưởng đang xem nhầm Annabelle
Gabi là một món đồ chơi non trẻ, vì chưa từng thuộc về đứa trẻ nào, vẫn còn khao khát mãnh liệt. Gabi chưa có những trải nghiệm, cơ hội để trở nên vị tha như Woody hay độc lập, tự tin như Bo. Giây phút vỡ tim của Gabi khiến mình thêm phần chắc chắn phim này không dành cho trẻ con hoặc phim trẻ con đã trở thành khốc liệt hơn rất nhiều so với ngày xưa.
Phần hình ảnh và hoạt hoạ của bộ phim cũng rất xuất sắc. Có những phân cảnh khi những món đồ chơi bất động làm một món đồ chơi trước mặt con người, nhưng có thể cảm nhận được cảm xúc sâu đậm qua đôi mắt bằng nhựa không chớp. Cũng nhờ nhà làm phim đã xây dựng mạch phim rất tốt, đẩy cao trào ở những chi tiết hợp lý. Chưa kể Toy story đã có ba bộ phim và vài chục năm để xây dựng mối dây tình cảm giữa khán giả và các nhân vật.
Toy story 4 là bộ phim trải qua nhiều nỗi thất vọng để trưởng thành, nhưng sau cùng là một cái kết trọn vẹn, thoả đáng cho tất cả các nhân vật. Điều đọng lại với mình sau bộ phim không phải sự tiếc nuối hay buồn rầu mà là cảm giác nhẹ nhõm. Mình cảm thấy vui vì tất cả những nhân vật gắn với tuổi thơ của mình đã có số phận tốt đẹp. Và mình cũng phải cố gắng vậy thôi! 😀
Bộ hai cuốn sách Steal like an artist và Show your work của Austin Kleon đã nổi tiếng từ rất lâu rồi, tuy vậy đến gần đây mình mới đọc và ngẫm nghĩ xong, nên giờ mới bắt đầu viết.
Hai cuốn sách này không chỉ vô cùng hữu ích, là kim chỉ nam cho những bạn mới đặt chân hay có ý định đi vào con đường làm nghề sáng tạo, mà ngay cả những người đang làm nghề rồi cũng học được nhiều điều bổ ích và cả sự đồng cảm như một cái vỗ vai động viên. Nội dung của cả hai cuốn sách, đã được tóm tắt, đúc rút đầy đủ ngay từ bìa 4.
Sau bao rắc rối bưu điện gửi qua gửi lại, cuối cùng đã đủ 2 cuốn để viết review.
Tuần này mình xin giới thiệu bộ 2 cuốn What do you say, Dear? và What do you do, Dear? của tác giả Sesyle Joslin với phần minh hoạ của Maurice Sendak. Cuốn What do you say, Dear đã đoạt huân chương danh giá Caldecott Medal Honor – một giải thưởng cực kỳ uy tín trong mảng sách tranh, năm 1959.
Khác với những cuốn sách cùng chủ đề dạy kỹ năng ứng xử, cách kể của bộ sách này vô cùng điên rồ và hài hước. Một trong những cuốn sách thường thức hài hước nhất bạn có thể bắt gặp.
Sự khuếch trương của tác phẩm quả thực là ngoài sức tưởng tượng. Và ngay cả trong những tình huống ngoài sức tưởng tượng nhất như vậy các em cũng có thể cư xử như những người lịch thiệp chân chính thì trong đời thường có là gì. Đây không chỉ là một cuốn cẩm năng lịch thiệp bình thường, mà là lịch thiệp hết cỡ, lịch thiệp tuyệt đối.
CUỘC SỐNG THI VỊ CỦA THUỲ CỐM 