Thật luôn các bác ạ, tôi đọc cuốn “Biên niên ký chim vặn dây cót”, 720 trang trong vòng một ngày (hồi lớp 10). Ngồi đọc từ sáng đến tối luôn, chỉ nghỉ giải lao ăn với đi wc .

(em ko phải fan bác Murakami ợ, dù đã đọc hầu hết các tác phẩm của bác ý, mà em chỉ thích nhất cuốn “Xứ sở diệu kỳ tàn bạo và chốn tận cùng thế giới”. Btw, thư viện Murakami ở ĐH Waseda xinh xắn lắm đó các bác!)

Tại sao hồi đi học tôi đọc và xem phim khoẻ như vậy, đủ thể loại thượng vàng hạ cám, từ tiểu thuyết được Man booker cho tới fanfic sai chính tả tùm lum tà la; từ The Shawshank Redemption, Battle Royal cho tới High school musical, Sex and the City ? Là vì tôi ko có bạn (mấy) thưa các bác =))))))))) Tôi là nhân vật đi học (chỉ) biết được chuyện drama của lớp mình từ một đứa trường khác học cùng lớp học thêm . Học hành thì lèng phèng, dù học sinh giỏi đủ 12 năm nhưng dạng HSG vừa đủ tổng 8 phẩy nó khác HSG 9 phẩy, đi thi HSG này nọ. Ngoài ra, tôi ko thích ai cũng ko ai thích tôi . Túm lại, do TÔI RẢNH =)).

Hành trình nào dẫn một người từ thích đọc đến muốn viết? Nguồn cảm hứng tạo ra một tác phẩm có thể trải dài từ “tôi muốn viết một cuốn sách tôi muốn đọc” cho tới “nãy ngồi wc lâu quá tự dưng nghĩ ra” (cái emoji bồn cầu này được xếp vào mục luôn các bác!).

Tự dưng hôm nay mình nhớ lại một chuyện xảy ra từ hồi xa lắc. Hồi đó mình xem được một bài chia sẻ của một bạn youtuber nọ, rất nổi. Bạn ấy nói về những bí kíp khi làm freelancer. Nhìn chung nội dung chia sẻ ổn, cũng hợp lý, thực tế. Chỉ duy có một lời khuyên đặc biệt dành cho dân thiết kế, vẽ vời là mình không đồng tình. Bạn ấy khuyên làm các sản phẩm miễn phí như một hình thức phát mẫu thử (sample), có thể là tặng những người nổi tiếng để chờ cơ hội được họ quảng cáo miễn phí cho.

Mình vào comment góp ý mỗi chi tiết đó. Và mình có kết luận rằng, các bạn làm sáng tạo/ thiết kế nói chung, khi các bạn còn kém, còn non kinh nghiệm thì lấy giá rẻ, đừng bao giờ làm miễn phí. Việc đó không giúp các bạn có thêm khách hàng đâu. Có rất nhiều cách khác để show cho khách hàng sample sản phẩm của bạn. Ngành sáng tạo, thiết kế nói chung có đặc thù riêng, khác với… bạn bán một loại bim bim chẳng hạn. Bạn có thể dễ dàng lấy một hai miếng bim bim cho người ta ăn thử thì chất lượng miếng bim bim đó không đổi. Nhưng làm sản phẩm thiết kế hay vẽ vời thì không thế. Bạn sample thiết kế một cái logo như thế nào? Một nửa hình symbol à? 🙂 Đa số khách hàng đều không có chuyên môn, làm sao bạn có thể kỳ vọng họ nhìn và tưởng tượng ra được chất lượng sản phẩm của bạn khi đưa một mẫu sketch nháp?! Làm sản phẩm hoàn thiện còn chưa ăn ai 🙂 .

Lâu lắm rồi mình không viết bài blog nào mới. Mình bận rộn quay cuồng quá. Thời gian nghỉ mình chỉ muốn ngủ, không còn có thôi thúc muốn viết về cái gì nữa.

Nhân dịp mình vẫn đang chạy deadline hộc bơ, và mình viết trong lúc nghỉ giải lao (khỏi việc vẽ), mình muốn chia sẻ đôi chút về kinh nghiệm làm việc với khách hàng Việt Nam. Cũng vô tình là gần đây mình bắt gặp nhiều chia sẻ (hay than thở) của các bạn hoạ sĩ trên FB của mình. Tất cả những gì các bạn “kêu than” mình đều rất hiểu, đều đã từng trải qua. Vậy làm sao để làm việc bớt khổ hơn?

Mình bắt đầu vẽ kiếm được tiền chính thức từ hồi năm 2 ĐH, tức là cách đây đã 12 năm rồi, cũng đã gặp đủ loại khách hàng khác nhau. Mình cũng đi từ tình trạng gặp nhiều khó khăn trong giao tiếp với khách, cãi nhau tay đôi với khách cũng có luôn, bị quỵt tiền cũng không ít. Hiện tại mình đã “đắc đạo” đến được level “đã chết ở trong lòng“, là dù gặp khách hàng hãm đến mấy thì lòng cũng không nổi sóng.

Dưới đây là một vài đúc rút của mình, sau rất rất rất nhiều sai lầm và vấp ngã, qua hơn một thập kỷ vẽ để kiếm sống (“thập kỷ” nghe ghê dã man luôn):