Dù thường than thở, đổ tội cho “chiếc thuyền” mình đã đóng và đẩy mấy chục năm qua (chi tiết tại đây) làm mình ít tận hưởng, ít thấy thích được những câu chuyện tình yêu hư cấu, nhưng mình vẫn không thôi hi vọng tìm được những chuyện tình khiến mình thổn thức. Tôi vẫn muốn yêu đương chút chít, hường phấn thưa các bác!

Trong tuần vừa rồi, mình đã đọc vài cuốn tiểu thuyết, vài tập thơ thể loại tình cảm (tổng cũng phải hơn chục cuốn đấy), chủ yếu tìm kiếm những tác phẩm nhẹ nhàng, xoa dịu tâm hồn, ngọt ngào sâu răng. Vì vốn rất ít đọc thể loại này, mình đã chọn bừa vài cuốn có rating rất cao và cực kỳ nhiều bình luận trên goodreads. Và đáng buồn rằng mình chỉ toàn rate một hoặc hai sao cho mấy cuốn đó. Có vài cuốn đọc xong phát bực, mình than với bạn nhà mấy ngày liền chưa hết content.

Vấn đề chủ yếu của mình với những tác phẩm kể trên không hoàn toàn nằm ở văn phong (vì mình vốn không kỳ vọng vào điểm này, chỉ cần không sai chính tả, ngữ pháp, truyện dễ theo dõi là được) mà là ở câu chuyện và xây dựng nhân vật. Các tác phẩm này thường có những cái trope khá nhạt nhẽo hoặc tệ hơn, gồng hài hước dí dỏm, thông minh, gồng quirky, gồng đa dạng sắc tộc & xu hướng tính dục (tại sao mình thấy là gồng, vì các nhân vật đó hầu như chẳng được xây dựng gì, chẳng có cá tính gì, chẳng có story arc ra hồn, toàn bộ nhân vật chỉ là một cái check list nhồi cho đủ sự “đa dạng”). Phần miêu tả sex thì… không-nứng-nổi (cả sex dị tính lẫn đồng tính). Một cái trope khác là các nhân vật quan hệ hăng như thỏ, bảy lần một đêm ba ngày liên tiếp. Quan hệ nhiều tới mức mình đọc thấy mệt thay cho chúng nó, nhiều khi chỉ được nghỉ nửa trang sách trước khi vào hiệp tiếp theo. Nếu cốt truyện không mạnh thì xây dựng nhân vật thú vị cũng được, nhưng mấy cuốn mình đọc hầu như nhân vật nào cũng như mấy miếng bìa các tông, vô vị, cứng nhắc và không phân biệt nổi.

Mình thấy rằng dù các tác phẩm này ra đời tương đối gần đây (trong vòng 10 năm đổ lại thôi), chất lượng và tư duy của chúng vẫn không khác với Twilight là bao (dù có khác là cố nhồi cho đa dạng sắc tộc & xu hướng tính dục). Mình đã từng đọc Twilight đấy, vì các fan bảo đừng có đánh giá tác phẩm qua phim chuyển thể nên mình đọc hẳn sách cho tín. Mình không nghĩ do mình đã quá già cho những câu chuyện kiểu này. Vì thời mình nằm trong đúng độ tuổi mục tiêu của chúng, mình cũng vẫn không nuốt nổi, và giờ vẫn có hiếm hoi những tác phẩm tình yêu trong nhóm này mà mình thích.

Đây có lẽ là vấn đề của việc tác giả quan niệm thế nào về tình yêu, cũng như cách họ nghĩ về một chuyện tình mà phần đông độc giả sẽ thích. Mình sẽ chỉ thích được một chuyện tình khi mình hiểu họ tìm thấy gì ở nhau và tình yêu đó đã tác động tới họ ra sao. Đây là một điểm mấu chốt, vì mình nghĩ nhiều người tin rằng tình yêu không cần lý do, yêu là yêu thôi, nhưng mình cho rằng con người ta có thể nói được vì sao, hoặc điểm gì khiến mình yêu người kia và một tình yêu “lành mạnh” sẽ giúp chúng ta tốt lên. Vậy nên nếu đọc những tác phẩm mà chuyện tình được xây dựng kiểu yêu chỉ vì yêu thôi mình sẽ không thấy cảm động, không tìm được lý do để đẩy thuyền. Tình yêu giản dị, bình lặng cũng được, sôi động nhiều drama cũng được, miễn là mình nhìn thấy rõ hai con người trong mối tình đó là ai và họ đã biến đổi ra sao trong chuyện tình ấy. Twilight quả thật là một tác phẩm kinh điển ở chỗ đã tạo ra được một công thức thành công và dễ mô phỏng, nhân rộng.

Mình nghĩ thể loại truyện tình cảm cũng như phim romcom nói chung hay bị coi nhẹ, dù chúng là món ăn tinh thần không bao giờ lỗi thời, không bao giờ hết nhu cầu (ê con người có bao giờ hết nói chuyện tình yêu?). Giới phê bình coi thường kèm theo cả sự dễ dãi của những người sáng tác lẫn khán giả & độc giả. Các tác phẩm thuộc thể loại này thường bị đơn giản hoá quá mức thành những công thức cơ bản, lặp lại, thiếu đi sự sáng tạo, sự mạnh dạn khác thường. Đặc biệt hay loại bỏ những cá nhân bình thường, chỉ kể chuyện yêu đương của những người khá hoàn hảo, ít nhất là vẻ bề ngoài, nam chính thì cứ hay phải cao lớn, cơ bắp cuồn cuộn, nữ chính thì nhỏ bé nép vào cho vừa. Sến thì sến chứ, sến hết mình xem nào!

Tiếp tục trên con đường tìm truyện tình cảm (mình thấy) hay, mình đã đổi chiến thuật, không đi từ những cuốn rate cao top bảng xếp hạng nữa, mà đi tìm chiều ngược lại. Mình đang đọc một cuốn rate rất thấp, review toàn chê, và thật bất ngờ, mới chương đầu mình đã thấy nó… khá hay (. _ . ). Mình sẽ đọc nốt, và đọc thêm vài cuốn theo chiến thuật này, rồi viết bài tổng kết sau nhé. Xin cap lại vài đoạn khá thú vị trong cuốn mình đang đọc.