Cảnh báo hơi dài ạ!
Nếu bạn từng tham gia bất kỳ fandom nào trong một khoảng thời gian nhất định (nhưng cũng phải đủ dài nhé), hẳn sẽ quen với khái niệm OTP (one-true-pairing) hay canon (những sự kiện trong tác phẩm gốc, được coi là “chân lý”).
Nói một cách không ngại ngùng, không sợ bị đánh giá thì OTP của mình chính là Naruto & Sasuke, như mình đã từng chia sẻ trong một vài tập podcast. Mình thích cặp đôi này trước cả khi biết tới những khái niệm LGBTQ. Nhưng thú thực OTP của mình không gắn với các khái niệm LGBTQ (mình không tìm cách chứng minh các nhân vật là gay). Mình chỉ quan tâm tới độ gắn kết & chiều sâu của mối quan hệ, không quan trọng đó là tình yêu đôi lứa hay tình đồng chí, anh em. Hồi đó mình chỉ có một cảm xúc tự nhiên là đã thương nhau đến thế này, khổ quá, cho chúng nó về với nhau điiiiiiiiii!!! Mấy fanfic/ doujinshi có yếu tố sex với mình chỉ là bonus ngoài lề, đọc cho vui thôi.

Trong rất nhiều năm đọc/ xem các tác phẩm hư cấu, cũng yêu quý rất nhiều nhân vật, mình tò mò vì sao mình chỉ có một cặp OTP duy nhất. Tại sao là những nhân vật này chứ không phải những nhân vật khác? Tại sao khán giả/ độc giả luôn có OTP riêng có thể khác với cặp đôi canon trong tác phẩm gốc? (Rồi thì thi thoảng chính tác giả cũng thấy ân hận vì cặp đôi mình đã “lỡ” ghép, như bà J.K.Rowling vậy – bà ấy từng nói thấy tiếc đã không ghép cặp Harry Potter với Hermione. Hoặc bà ý chỉ nói vậy để khuấy động fandom thêm, cho có cái mà bàn luận với nhau). Mình không quan tâm tới những cuộc tranh luận xem cặp nào mới là “chân chính”. Mình thấy những tranh cãi đó khá vô nghĩa, không có ai đúng ai sai. Một tác phẩm khi đã quá lớn, quá phổ biến (đến tầm thế giới như Naruto chẳng hạn), các nhà sản xuất luôn tung ra một đống hint để fan service. Nên nói thật, dù bạn “đẩy thuyền” cặp nào thì cũng có cả rổ bằng cớ (nhưng chất lượng “bằng cớ” thì cũng có this có that nha) để bạn vin vào. Mà càng nhiều tranh luận càng hời cho tác phẩm. Độc giả có quyền phản đối cái kết sau cùng của tác phẩm, vì đôi lúc đó là một cái kết gượng ép (mình luôn thấy mối quan hệ Sasuke – Sakura vô cùng độc hại mà được lãng mạn hoá).
Xin chia sẻ một bài viết rất dài & chi tiết phân tích mối quan hệ giữa Naruto & Sasuke từ góc nhìn của Sasuke (đây nha). Nếu bạn đã thích cặp đôi này, chắc chắn những chi tiết này sẽ nổi bật và đáng nhớ đối với bạn. Nếu không, bạn sẽ thấy chúng là tiểu tiết, chẳng đọng lại là bao. Chúng ta nhìn thấy (và coi trọng) bằng cớ cho những gì chúng ta muốn tin.
Mình nghĩ, cái đáng suy ngẫm hơn là tại sao chúng ta thích mối quan hệ của những nhân vật này. Điều đó phản ánh gì về chính bản thân ta. Mình cảm thấy OTP thể hiện trung thực (phần nào đó) cách chúng ta nhìn nhận và mong đợi từ những mối quan hệ (đời thật), không chỉ là quan hệ yêu đương mà rộng hơn – những người quan trọng đối với mình. Để mình phân tích OTP của mình, tại sao mình thấy đồng cảm và gắn kết với những nhân vật này đến mức ấy:
Mình là một chú cừu đen
Dù mình có một gia đình tương đối bình thường và êm ái, vì một lý do nào đó (mình chưa có kết luận chắc chắn, vì thực ra bố mẹ mình đều là những người giỏi giao tiếp, thậm chí quảng giao), mình đã và luôn là một đứa có phần xa cách, lạnh nhạt với những người xung quanh. Là một đứa trẻ thích chơi một mình. Mình rất ít khi thể hiện tình cảm. Bố mẹ mình lúc nào cũng vất vả để kết nối với mình. Và chuyện này hoàn toàn không phải lỗi của họ. Nhất là khi lớn, đã có gia đình riêng, mình nhận ra bố mẹ đã luôn nỗ lực hết sức ra sao. Về cơ bản, mình là một đứa khép kín kém hoà nhập (nhưng lại rất “oang oang” khi viết hay sáng tác).
Mình hiểu và tôn trọng cảm giác một mình từ rất sớm. Mình đã có nguyên một năm học lớp 1 không có một đứa bạn nào trong lớp, không chơi với ai. Và mình không nói quá đâu. Không phải mình bị bắt nạt hay cô lập gì đâu nhé. Hoàn toàn không. Mà mình vốn là một đứa trẻ như vậy. Đến năm lớp 2 mình có MỘT đứa bạn đầu tiên, ngồi cùng bàn. Nó thường đọc bài đọc sách tiếng Việt cùng mình. Đôi khi nó bỏ không chơi đá bóng với lũ con trai để ngồi lại trong lớp riêng với mình. Dù không thê thảm là một đứa trẻ mồ côi như các nhân vật trong truyện, mình hiểu cảm xúc không có ai chơi – không chơi với ai. Và đột nhiên mình có đứa bạn đầu tiên. Sự tồn tại của đứa bạn ấy là điều gì đó vô cùng an tâm.
Trong rất nhiều năm, mình trăn trở với việc được thừa nhận, không phán xét. Mình thấy cảm xúc được thừa nhận, có người đồng cảm với mình, bớt cô đơn đi một tý… là thứ cảm xúc vô cùng mãnh liệt. Và người đầu tiên luôn là người được ghi nhớ sâu sắc. Đó chính là gốc rễ sự gắn kết giữa Naruto & Sasuke. Hai đứa này, không chỉ đồng cảm vì đều là trẻ mồ côi, đó còn là cảm giác lạc lõng, không ai hiểu mình. Chúng nó có mối quan hệ đối đầu, ganh đua, thúc đẩy lẫn nhau. Và nếu đã coi nhau là đối thủ, đồng nghĩa thừa nhận sự tồn tại của nhau, dè chừng nội lực của người kia.
Một trong những phân đoạn mình cực kỳ cảm động trong tác phẩm này là khi Naruto nói rằng đôi khi cậu không hiểu hết được Sasuke, nhưng cậu sẽ không để Orochimaru tàn phá cuộc đời của Sasuke (có vẻ có sự khác nhau đôi chút giữa các bản dịch). Mình thấy đây là một điều chân thực, chúng ta khó có thể hiểu hết được một người, và cũng không nhất thiết phải hiểu hết mới có thể yêu thương. Hơn cả những đoạn thoại tôi sẽ chết cùng cậu này nọ, tôi sẽ đưa cậu trở về này kia… câu thoại kể trên với mình luôn là tận cùng thương nhau của Naruto. Và một phân đoạn đẹp vô cùng – nụ cười bí mật của chúng nó dành cho nhau. (ôi lần đầu đọc mình khóc vl khóc)
Hồi đọc đoạn này xong, mình đã xúc động mạnh tới mức lập tức nhấc máy gọi điện cho đứa bạn thân nhất lúc bấy giờ để nói với nó rằng cảm ơn vì đã làm bạn của mình. Nghe sến đúng không? Mà lúc đó mình làm vậy thật, mình đã nói điều rất ít khi thể hiện ra bằng lời, nhất lại là nói trực tiếp với người kia.
Và biết sao không, điều hay ho nhất là đến giờ mình với nó vẫn còn chơi thân với nhau đấy! Nai-xừ!
Mình đồng cảm với Naruto
Tình cảm của Naruto chính là kiểu tình cảm tuyệt đối với mình. Luôn kiên định, chân thành, không từ bỏ trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Người kia bị tổn thương thì tôi cũng thấy đau. Mình rất ít khi thích/ quý người khác. Nhưng nếu mình đã quý ai mình sẽ luôn hết lòng hết mực.
Tình cảm và sự tha thiết của Naruto đã lớn đến mức có những lúc làm Sasuke quên đi mối thù của mình. Như khi Sasuke dùng thân mình hi sinh để bảo vệ cho Naruto trong trận đấu với Haku (trời ơi đến giờ vẫn là arc yêu thích số 1 của mình). Cho dù Sasuke nói rằng không hiểu tại sao, là cơ thể tôi tự chuyển động, thì mình tin rằng, ở thời điểm ấy, tình cảm & sự quan tâm của Sasuke đối với Naruto đã lấn át cả nỗi căm hận của cậu với Itachi. Cậu quên đi rằng mình phải sống để báo thù.
Mình đã mong rằng Naruto là một đứa trẻ có xuất phát tầm thường, là lựa chọn thật sự ngẫu nhiên của số phận, không phải con của Hokage đệ Tứ. Khi ấy câu chuyện của cậu thật sự là from Zero to Hero, chứ không phải đứa con trai sống đạt kỳ vọng, đúng tầm cỡ của bố nó. Và Hokage đệ Tứ phong ấn Cửu vỹ vào Naruto – một đứa trẻ dân thường không phải hành động hi sinh gia đình cao cả mà chỉ là trong lúc nguy cấp thì một đứa trẻ “xui xẻo” vô tình xuất hiện đúng lúc đó, chỗ đó phải hứng. Hành động của Hokage đệ Tứ sẽ có nhiều khía cạnh hơn, cứu nhiều người nhưng lại hại một đứa trẻ. Giữa vĩ đại và tội đồ là một sợi chỉ mỏng.
Và câu chuyện về phía Naruto sẽ còn là làm sao từ chấp nhận một điều không may lúc mới sinh ra, thậm chí có thể căm phẫn tại sao Hokage đệ Tứ lại chọn mình, và biến nó thành sức mạnh. Từ sau đoạn Naruto được công bố thân thế trâm anh thế phiệt, nhân vật này dần trở nên một màu, anh hùng – thần thánh cứu thế, ban phát lòng tốt khắp thiên hạ.
Với mình, khi Naruto và Sasuke đứng tách riêng, hai đứa đều là những nhân vật khá cliché, nhất là trong shounen. Trope trai lạnh lùng, ngầu lòi, số phận bi thảm với trope trai nhân vật chính ngốc nghếch, ầm ỹ, tấm lòng quảng đại bao trùm thiên hạ. Cái khiến tác phẩm này khác biệt chính là mối quan hệ, tương tác giữa hai đứa nó. Một motif quen thuộc đến mấy, nếu xây dựng tốt, đủ thuyết phục vẫn có thể khiến độc giả lay động. Để thấy những nhân vật này thương nhau thật luôn là thành công xuất sắc mà không phải tác giả nào cũng làm được.
Mình đồng cảm với Sasuke
Sasuke với mình là một nhân vật trải qua trauma nặng nề thủa bé, dần tự tạo một bức tường tự vệ, gặp rất nhiều khó khăn trong việc tiếp nhận tình cảm của người khác. Ngay cả khi những người đó hết lần này tới lần khác khẳng định tình cảm của họ với cậu thì cậu vẫn không tin, luôn nghi ngờ, cứ hỏi đi hỏi lại vì sao, thế là thế nào?
Mình gặp một vấn đề tương tự. Mình luôn đặt kỳ vọng rất rất thấp ở tình cảm của người khác dành cho mình. Chế độ mặc định của mình là người khác không thích mình lắm (ko tới mức ghét nhé, chỉ là ko phải dạng có cảm tình), vì mình nghĩ công bằng là mình cũng ít khi thích người khác. Suốt thời đi học, mình tuyệt nhiên không bao giờ gọi ai là bạn thân. Mình cảm thấy một khi gắn nhãn vậy là mối quan hệ sẽ dễ đổ vỡ. Gọi bạn thân đồng nghĩa tin rằng người ta cũng coi mình là bạn thân như mình coi người ta là bạn thân. Vô hình đặt một kỳ vọng, một hạn mức tiêu chuẩn mà mình không thể kiểm soát được. Ngay cả bây giờ, mình sẽ luôn thót tim nhẹ nếu thấy mình được ở trong list close friend trên instagram của người nào đó. Hay rất bất ngờ nếu ai đó tặng quà, ai đó nhớ ngày sinh nhật, nhớ sở thích nào đó của mình… Thậm chí trong chuyện tình yêu với chồng mình, suốt thời gian hẹn hò, đôi lúc mình cũng không tin lắm anh ý thích mình thật.
Mình thì chắc chắn với cảm xúc của bản thân, và rất trung thành với chúng. Mình yêu ai là sẽ thừa nhận ngay. Nhưng nếu họ đáp lại, mình sẽ mất thời gian rất lâu để tin rằng điều ấy là thật.
Mặt khác, nếu ai đó bày tỏ tình cảm quá to lớn với mình, phản ứng của mình là bỏ chạy. Mình có xu hướng thấy thứ tình cảm vậy trở thành gánh nặng, và mình lo ngại rằng không thể đáp lại tương xứng. Ví dụ có đứa bạn chơi thân hồi cấp 3 từng nói với mình rằng mình là một trong những lý do để nó sống, mình lập tức… nghỉ chơi với nó.
Tóm lại là,
Tình cảm & sự kết nối giữa hai đứa này mình rất thấu hiểu. Đây là một mối quan hệ có nền tảng, có quá trình phát triển tự nhiên và thuyết phục với mình. Chúng nó luôn là những nhân vật mình rất thương, rất rất mong một cái kết hạnh phúc và thanh thản cho cả hai (chứ ko phải cần chúng nó phải cưới nhau hay gì đâu nha!).
Tuy vậy…
Mình không thích nửa sau của câu chuyện, những phát triển dẫn đến kết thúc tác phẩm. Cũng có thể lúc này mình đã lớn hơn, khác nhiều với thời điểm mình bắt đầu đọc Naruto. Sự phát triển của nhân vật không còn chút gì đồng cảm với mình. Mình dần thấy xa cách với tác phẩm này, mình nghĩ nó giờ chỉ là một truyện shounen đánh đấm với những thông điệp đơn thuần, quen thuộc. Có thể là mình đã lớn khỏi Naruto. Nhưng phần đầu của tác phẩm luôn luôn là ký ức đẹp và trân quý với mình, là cú hích quan trọng khiến mình chọn theo đuổi nghề nghiệp hiện tại.
Thú thật mấy hôm mình bị bứt rứt với chuyện này. Nhưng sau khi đọc rất rất nhiều, từ paper nghiên cứu khoa học chính thống cho tới các bài phân tích của fan… và viết ra một chút ở đây, mình nghĩ đã trút bỏ được hết lấn cấn. Mình mà có lấn cấn gì mình sẽ tìm cách giải thích đến tận cùng. Ban đầu mình đã định viết một bài nhiều khoa học hơn. Nhưng sau nghĩ có lẽ không cần, có thể mình sẽ chia sẻ lại những thông tin khoa học mình tìm hiểu được trong một tập podcast khác.
Và trên đây là tất cả sự mong manh của mình.
[…] cho “chiếc thuyền” mình đã đóng và đẩy mấy chục năm qua (chi tiết tại đây) làm mình ít tận hưởng, ít thấy thích được những câu chuyện tình yêu hư […]
LikeLike